Maestro Jerzy Maksymiuk wykona osobiście partię fortepianu w napisanym przez siebie utworze Liście gdzieniegdzie spadające podczas koncertu 11 kwietnia, a towarzyszyć mu będzie orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej. Kompozytor zapytany o źródła inspiracji przyznał w jednym z wywiadów: Autentycznie lubię jesień, kiedy spadają liście, moje myśli stają się bogatsze i ważniejsze. To dzieło pełne melancholii, niepokoju, towarzyszy mu atmosfera przemijania, pewnego lęku i zadumy.
W dalszej części koncertu usłyszą Państwo Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę d-moll Francisa Poulenca w wykonaniu duetu fortepianowego Katarzyna Makal-Żmuda i Robert Marat oraz orkiestry OiFP pod dyrekcją Maestro Jerzego Maksymiuka.
Francis Poulenc należał do kompozytorów postulujących odwrót od romantycznego patosu i ożywienie muzyki tematyką codzienności na przykład poprzez inspiracje jazzem czy folklorem. Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę d-moll to jedno z jego najpopularniejszych dzieł wczesnego okresu twórczości.
Po przerwie zabrzmi IV Symfonia B-dur op. 60 Ludwiga van Beethovena. Pierwsze wykonanie dzieła miało miejsce w 1807 r. i nie zdobyło zbyt wielu zwolenników. Robert Schumann nazwał je „smukłą dziewczyną grecką pomiędzy olbrzymami północnego kraju”, określano ją także mianem „romantycznej”. Dzieło to nie kryje żadnej programowej treści, ale dziś jego pogodna muzyka zyskuje coraz więcej admiratorów.
JERZY MAKSYMIUK
Jerzy Maksymiuk urodził się w Grodnie (1936). Studia muzyczne ukończył z trzema dyplomami: z pianistyki (klasa Jerzego Lefelda), kompozycji (klasa Piotra Perkowskiego) i dyrygentury (klasa Bogusława Madeya).
W roku 1961 zdobył I nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Pianistycznym im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy, ale pianistykę porzucił na rzecz dyrygentury. W 1972 roku założył Polską Orkiestrę Kameralną, którą wkrótce wielu krytyków uznało za jedną z najlepszych orkiestr na świecie. POK koncertowała pod jego batutą na całym świecie w tak prestiżowych salach, jak Carnegie Hall, Wiener Ferein, a także na słynnych londyńskich Promsach i oczywiście w Polsce. Sukcesem był także kontrakt z wytwórnią płytową EMI.
W roku 1975 Maksymiuk został pierwszym dyrygentem WOSPR-u (dwukrotne tournée europejskie i w Stanach Zjednoczonych). Lata 1983 ̶ 1991 to okres owocnego szefowania BBC Scottish Symphony Orchestra, wielu koncertów i tournée z tym zespołem (m.in. Koncerty Promenadowe w Londynie). Tytuł „Conductor Laureate” przyznany artyście jest wyrazem uznania dla jego osiągnięć w BBC SSO. W roku 1990 Jerzy Maksymiuk rozpoczął współpracę z English National Opera, gdzie poprowadził premierowe przedstawienie opery Don Giovanni i operetki Zemsta nietoperza. Następne lata wypełniły koncerty w wielu prestiżowych salach, m.in. dyrygował koncertem otwierającym salę Filharmonii w Belfaście. Na swym koncie ma koncerty z tak znakomitymi orkiestrami, jak London Symphony Orchestra, London Philharmonic Orchestra, Orchestre National de France, Tokyo Metropolitan Symphony Orchestra, Zawsze koncertował też w kraju, często z wyróżnianą przez siebie Sinfonią Varsovią.
Jerzy Maksymiuk nagrał ponad 100 płyt, m.in. dla EMI (13 płyt), Hyperionu i Naxosa. Na swym koncie ma wiele nagród, m.in. nagrodę GRAMOPHONE AWARD ̶ „Best Concerto of the Year” (1992) za The Confession of Isobel Gowdie Jamesa Macmillana. Jest jednym z dwóch artystów odznaczonych prestiżowym złotym medalem za popularyzowanie muzyki Edwarda Elgara.
Maksymiuk jest też kompozytorem (muzyka symfoniczna, kompozycje kameralne, balet, pieśni, muzyka filmowa). Pracę jako kompozytor muzyki filmowej rozpoczął już na studiach ̶ współpracował m.in. z Jerzym Petelskim, Wojciechem Hasem i Krzysztofem Zanussim. Łącznie ogromny dorobek Maksymiuka obejmuje muzykę do ponad 100 dokumentalnych i fabularnych filmów.
Od kilku lat artystę pochłania komponowanie muzyki symfonicznej. Ostatnio napisane kompozycje to, m.in. Liście gdzieniegdzie spadające (2011) ̶ utwór na orkiestrę kameralną, Vers na orkiestrę smyczkową (2014), Arbor vitae II na orkiestrę, akordeony i sopran (2018), Gdy marzenia płoną na trzy akordeony, utwór dedykowany zespołowi Motion Trio (2021), W ogrodzie marzeń (2024) – fantazja na fortepian i orkiestrę.
Artystę uhonorowano wieloma odznaczeniami, w tym „Orderem Orła Białego” ̶ najwyższym odznaczeniem państwowym i m.in. „Brylantową Batutą”, „Złotą Batutą”, „Złotym Berłem”, „Złotym Fryderykiem”. Jest Honorowym obywatelem miasta Białystok. Szczyci się tytułami Doktora Honoris Causa nadanymi przez Uniwersytet w Strahclyde, Uniwersytet Białostocki, Akademię Muzyczną w Bydgoszczy oraz warszawski UMFC.
KATARZYNA MAKAL-ŻMUDA
Pianistka, pedagog, doktor habilitowany sztuki muzycznej, profesor Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina. Naukę gry na fortepianie podjęła w szóstym roku życia pod kierunkiem matki Alicji Makal w ZPKA w Białymstoku. Po ukończeniu Liceum Muzycznego w klasie Galiny Markowej podjęła studia w Akademii Muzycznej w Katowicach u prof. Joanny Domańskiej (1992 ̶ 1995), a następnie w Akademii Muzycznej w Łodzi (1995–1997) w klasie fortepianu prof. Marka Drewnowskiego. Umiejętności pianistyczne doskonaliła pod kierunkiem Dominique Merlet w Paryżu (1997 ̶ 1998) oraz u prof. Jerzego Godziszewskiego w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy (2001 ̶ 2004). Jest Laureatką IV Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego im. Józefa Hoffmana, nagrody dla akompaniatora w Międzynarodowym Konkursie Wokalnym im. Antano Kucingio w Wilnie oraz kilkunastu wyróżnień konkursowych w kraju.
W kręgu zainteresowań repertuarowych pianistki szczególne miejsce zajmuje muzyka polska. Nagrała dla TVP2 utwory fortepianowe Józefa Kofflera stanowiące ilustrację do filmu dokumentalnego poświęconego pamięci kompozytora. Dokonała kilku nagrań płytowych dla firm fonograficznych: Poème Piano Duo. Maksymiuk, Popielski, Serocki ̶ Works for piano and piano duo – World Premiere Recording (z Olgą Anikiej ̶ fortepian), Popielski ̶ 12 pieśni polskich – utwory fortepianowe i kameralne (z Aliną Mleczko – saksofon) i in. W 2012 r. wraz z Włodzimierzem Promińskim nagrała płytę Żeleński, Noskowski ̶ Sonaty na skrzypce i fortepian wydaną przez Polskie Nagrania, która otrzymała nominację do Nagrody Polskiego Przemysłu Fonograficznego „Fryderyk”. W ostatnim czasie artystka zarejestrowała wszystkie dzieła fortepianowe i kameralne zapomnianego kompozytora XIX wieku ̶ Antoniego Wincentego Rutkowskiego, które kilkukrotnie prezentowała podczas cyklu koncertowego Nasi Mistrzowie w Filii UMFC w Białymstoku.
Jest autorką monografii i wielu artykułów podejmujących tematykę pianistyczną, wydanych w kraju (Chopin University Press, Amuz) i za granicą (Południowoukraińskie Pracownie Artystyczne w Odessie). Ponadto opracowała merytorycznie serię wydawniczą dzieł Zbigniewa Popielskiego (Chopin University Press), a także objęła redakcją zbiory dzieł Antoniego Rutkowskiego, Ignacego Krzyżanowskiego i Rajmunda Mączyńskiego (Eufonium).
W UMFC Filii w Białymstoku prowadzi klasę fortepianu, jest kierownikiem Pracowni Fortepianu, Klawesynu i Organów oraz kierownikiem Studiów Podyplomowych. W latach 2020 ̶2022 piastowała funkcję prodziekana, zaś w 2022–2024 dziekana Wydziału Instrumentalno-Pedagogicznego, Edukacji Muzycznej i Wokalistyki. Zapraszana jest do udziału w pracach jury oraz jako wykładowca kursów pianistycznych i prelegent konferencji naukowych. Za działalność artystyczną, pedagogiczną i organizacyjną otrzymała „Medal Rektora” za zasługi dla UMFC oraz została uhonorowana odznaką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
ROBERT MARAT
Jest wychowankiem Szkół Muzycznych w Białymstoku, które ukończył pod kierunkiem Heleny Frankiewicz – uczennicy legendarnego chopinisty Aleksandra Michałowskiego. Dyplom pianistyczny w klasie profesora Andrzeja Jasińskiego otrzymał w Akademii Muzycznej w Katowicach. W Uczelni tej przeszedł kolejne stopnie rozwoju akademickiego zwieńczone uzyskaniem tytułu profesora. Od 2017 r. jest związany z Akademią Muzyczną w Łodzi.
Prowadzi różnorodną działalność artystyczną, występuje z recitalami w wielu ośrodkach w kraju i za granicą. W bieżącym sezonie artystycznym wykonywał koncerty Jana Sebastiana Bacha, a jako kameralista towarzyszył wybitnym śpiewakom (recitale z Iwoną Hossą i Rafałem Bartmińskim).
Dokonał wielu rejestracji radiowych i płytowych z muzyką polskich kompozytorów: Ignacego Jana Paderewskiego, Henryka Melcera, Karola Szymanowskiego. Niektóre z nagrań są premierami fonograficznymi. Dla wytwórni Selene nagrał utwory Aleksandra Michałowskiego i Raula Koczalskiego, które ukazały się w serii Wielka Polska Tradycja Chopinowska.
Inspiracje w pracy twórczej czerpie z bliskiego kontaktu z przyrodą, czynnie uprawia taternictwo i żeglarstwo.