Koncert na akordeon i orkiestrę Wojciecha Chałupki zostanie po raz pierwszy wykonany w Operze i Filharmonii Podlaskiej już 9 lutego. Wystąpi przed Państwem wybitny akordeonista – Klaudiusz Baran, któremu kompozytor zadedykował to dzieło. Artyście towarzyszyć będzie orkiestra OiFP pod dyrekcją Maestro Mirosława Jacka Błaszczyka.

Utwór W. Chałupki w trzech częściach prezentuje różnorodne oblicza akordeonu oraz jego szerokie możliwości. Kompozycja jest pełna kontrastów, rozpoczynając od majestatycznej i energetycznej pierwszej części, poprzez śpiewną i delikatną część drugą, aż do żywiołowego finału. Interakcja solisty z orkiestrą symfoniczną tworzy bogate palety barw. Dzieło to ma dla kompozytora szczególne znaczenie, gdyż akordeon towarzyszył mu od najwcześniejszych lat.

W dalszej części programu usłyszą Państwo utwór Fuga y Misterio Astora Piazzolli – kompozytora, który stworzył swój unikalny styl zwany „nuevo tango”. Charakteryzuje go wyraźne nawiązanie do baroku. Stanowi także daleko idące przetworzenie tanga tradycyjnego – do tego stopnia, że wielu Argentyńczyków nie mogło zaakceptować sposobu potraktowania ich narodowego tańca, a sam Piazzolla spotykał się z tego powodu nawet z przejawami agresji.

Po przerwie zaprosimy Państwa do wysłuchania Suity orkiestrowej z musicalu Evita Andrew Lloyda Webbera oraz kompozycji Porgy and Bess – A symphonic Picture George’a Gershwina. Musical Evita powstał na kanwie biografii Evy Perón-Duarte – drugiej żony prezydenta Argentyny Juana Peróna i wykorzystuje rytmy tanga argentyńskiego, paso doble i innych tańców latynoskich. Porgy and Bess – A symphonic Picture to z kolei zbiór najbardziej znanych utworów z opery Porgy and Bess Gershwina opracowany na orkiestrę symfoniczną przez przyjaciela kompozytora – Roberta Russella Bennetta.

MIROSŁAW JACEK BŁASZCZYK

Ukończył z odznaczeniem studia w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się w klasie dyrygentury K. Stryi. W 1993 r. dzięki stypendium American Society for Polish Music pogłębiał umiejętności dyrygenckie w Los Angeles. W okresie 1984-1986 dyrygował zespołem złożonym z muzyków katowickiej Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji podczas festiwali: Warszawska Jesień i Śląskie Dni Muzyki Współczesnej. W 1986 r. został dyrektorem artystycznym Państwowej Orkiestry Symfonicznej w Zabrzu, a w 1990 r. dyrektorem naczelnym i artystycznym Państwowej Filharmonii w Białymstoku, z którą odbył tournée po USA (1995 r. m.in. nowojorska Carnegie Hall). Przez dwa sezony był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Poznańskiej (1996 r.). W latach 1998-2013 dyrektor artystyczny, od roku 2013 dyrektor Filharmonii Śląskiej im. H.M. Góreckiego w Katowicach. Od 1999 r. wielokrotnie dyrektor artystyczny i juror Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. G. Fitelberga w Katowicach. Od 2017 r. szef artystyczny Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus. W latach 1999-2002 był głównym dyrygentem Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Porto (Portugalia), a w 2003 r. jurorem i dyrygentem na Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym w Maroku. Dwa lata później powołany został na stanowisko dyrektora artystycznego II Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego w Toruniu, w III i IV toruńskim konkursie (2013 r., 2016 r.) był także jurorem. W 2011 r. objął stanowisko przewodniczącego jury VIII Międzynarodowego Konkursu Wiolonczelowego im. W. Lutosławskiego w Warszawie. Był przewodniczącym jury VI Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Dyrygentów w Białymstoku (2016 r.). Koncertuje na wszystkich estradach w kraju (z Filharmonią Narodową na czele) i za granicą (m.in. Albania, Austria, Białoruś, Chiny, Czechy, Francja, Hiszpania, Irlandia, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Litwa, Łotwa, Maroko, Meksyk, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Tunezja, Ukraina i USA). Z zespołami Filharmonii Śląskiej nagrał kilkadziesiąt płyt. Górecki. Mikołaj/Henryk Mikołaj (DUX 0924) nominowana była do  nagrody „Fryderyk” 2013. Ma na swoim koncie wiele prawykonań. Filharmonicy Śląscy pod jego batutą byli pierwszymi w Polsce wykonawcami IV Symfonii Tansman. Epizody H.M. Góreckiego, zamykając cykl światowych prawykonań tego utworu (2014/2015 Londyn – Los Angeles – Amsterdam – Łódź/Katowice). Jako drugie na świecie w 2016 r. wykonanie to wydano na CD. W 2017 r. ukazała się płyta z II Symfonią Kopernikowską H.M. Góreckiego pod jego batutą. Płyta Paweł Łukaszewski: III i VI Symfonia, nagrana z udziałem Anny Mikołajczyk-Niewiedział oraz Orkiestry i Chóru Opery i Filharmonii Podlaskiej pod dyrekcją Mirosława Jacka Błaszczyka, otrzymała nagrodę „Fryderyk” 2022 w kategorii Album Roku Muzyka Symfoniczna. Za promowanie muzyki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem współczesnej, oraz za osiągnięcia filharmoników śląskich pod jego batutą, Mirosław Jacek Błaszczyk otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Podobną uhonorowany został także przez prezydenta Rybnika. Jest kierownikiem Katedry Dyrygentury Symfoniczno-Operowej w Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach. 7 sierpnia 2012 r. prezydent RP B. Komorowski nadał artyście tytuł profesora sztuk muzycznych. Od 2017 r. pełni funkcję kierownika artystycznego i pierwszego dyrygenta Opery i Filharmonii Podlaskiej. Mirosław Jacek Błaszczyk został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2022 r. otrzymał nagrodę „Śląski Szmaragd” przyznawaną przez Diecezję Katowicką Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego RP za szczególne osiągnięcia w dziedzinie ekumenizmu, tolerancji, pojednania między narodami, zaangażowanie w służbie bliźniego oraz wkład we współczesne procesy integracyjne Europy.

KLAUDIUSZ BARAN

Artysta wszechstronny, obdarzony wyjątkową wrażliwością muzyczną. Jego dokonania artystyczne zmieniły w Polsce postrzeganie akordeonu, wynosząc go do pozycji pełnoprawnego instrumentu kształtującego realny świat muzyczny. W swoich interpretacjach potrafi splatać pokorę wobec dzieła muzycznego, z bogactwem inwencji, osobistym pojmowaniem czasu w muzyce, wyjątkową sceniczną charyzmą, naturalnością ekspresji. Wartość jego muzycznych kreacji była wielokrotnie doceniana w entuzjastycznych recenzjach, nagrodach na konkursach instrumentalnych, nominacjach i nagrodach artystycznych. W roku 2003 jako pierwszy akordeonista otrzymał nagrodę „Fryderyk” w kategorii Album Roku Muzyka Kameralna, za album Astor Piazzolla –Tango nagrany dla wytwórni SonyClassical, a w 2020 r. kolejne dwie statuetki w kategoriach: Album Roku Muzyka Symfoniczna oraz Najwybitniejsze Nagranie Muzyki Polskiej, za album 100 na 100. Muzyczne Dekady Wolności.

„Maestria wykonawcza, sugestywna interpretacja, szczerość wypowiedzi!” (M. Partyk, Ruch Muzyczny)

Ze swobodą porusza się w różnorodnym repertuarze wielu epok, największe jednak uznanie wzbudzają jego interpretacje muzyki najnowszej, w tym 50 prawykonań dzieł solowych, kameralnych i z towarzyszeniem orkiestr, z których większość była mu dedykowana albo powstała z jego inspiracji. Jego wielką namiętnością jest argentyńskie tango, w szczególności związane z A. Piazzollą tango nuevo, wirtuozowsko wykonywane na bandoneonie, który jako pierwszy polski instrumentalista wprowadził na sale koncertowe, a odzwierciedlające jego temperament, młodzieńczą energię, a zarazem muzyczną dojrzałość i potrzebę twórczego formowania scenicznej prezentacji. Współtworzył i był liderem najsłynniejszych formacji tangowych, takich jak Tangata Quintet czy Machina del Tango, kreujących polską kulturę tanga.

„Utwory w szlachetnych interpretacjach Klaudiusza Barana, prawdziwie zajaśniały pełnym blaskiem” (A. Woźniakowska, Dziennik Polski)

Jako pierwszy akordeonista wystąpił jako solista z towarzyszeniem Orkiestry Filharmonii Narodowej, jak i większością najważniejszych polskich orkiestr. Wśród jego licznych partnerów w rozmaitych projektach muzyki kameralnej, znajdziemy takich mistrzów jak: I. Monighetti, R. Lakatos, J. Berger, K.A. Kulka i wielu innych. Jako muzyczny kameleon, odnajduje i czerpie inspirację z innych muzycznych światów; tworzy grupę world music, jako muzyk sesyjny nagrywa muzykę filmową i rozrywkową, towarzyszy piosence aktorskiej.

„Muszę podkreślić mój zachwyt talentem Klaudiusza Barana” (A. Suprynowicz, Ruch Muzyczny)

W sobie tylko wiadomy sposób, potrafi połączyć aktywność artystyczną z działalnością pedagogiczną i organizacyjną. Jest profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, ponad 200-letniej, najbardziej rozpoznawalnej polskiej uczelni. W 2016 r. został wybrany jej Rektorem, a w czerwcu 2020 r. ponownie na kadencję 2020-2024.