Występy dyplomantów wpisały się już na stałe w tradycję koncertową Opery i Filharmonii Podlaskiej. Podczas kolejnego koncertu czterech uczniów kończących w tym roku naukę zagra kompozycje Camille’a Saint-Saёnsa, Henryka Wieniawskiego, Luigiego Gianelli oraz Artura Lipnera. Orkiestrę OiFP poprowadzi Czesław Grabowski. Aranżacji utworów na orkiestrę dokonał Maksym Fedorov.
Jak co roku w Sali Koncertowej przy ul. Podleśnej dyplomanci zaprezentują się w zróżnicowanym programie, a każdy ze słuchaczy z pewnością znajdzie coś dla siebie. W pierwszej części koncertu melomani usłyszą jedno z najbardziej cenionych dzieł fortepianowych Camille’a Saint-Saёnsa – II Koncert fortepianowy g-moll op. 22. Utwór powstał w niespełna 17 dni, a kompozytor napisał go na okoliczność występu swojego rosyjskiego przyjaciela, Antoniego Rubinsteina, który miał dyrygować Koncertem w Paryżu. Prawykonanie z 1868 roku, z udziałem samego Saint-Saёnsa w roli pianisty, nie wzbudziło entuzjazmu krytyków. Dziełu zarzucano eklektyzm, a kompozytor rzeczywiście starał się unikać konwencjonalnych rozwiązań, wprowadzając do partytury nowatorskie elementy, które ostatecznie przyczyniły się do wyjątkowego charakteru utworu. Koncert słynie ze skomplikowanej partii solowej fortepianu, prezentującej zarówno techniczną biegłość, jak i ekspresję wykonawczą solisty.
Drugą część wieczoru rozpocznie Legenda op. 17 Henryka Wieniawskiego. Według krążącej wokół tego utworu anegdoty, został on skomponowany przez Wieniawskiego w jedną noc po tym, gdy odrzucono starania wybitnego wirtuoza o rękę Izabeli Hampton. Targany emocjami muzyk chciał swoim dziełem przekonać ojca ukochanej, sir Hamptona, do zgody na zaślubiny z jego córką. Piękno kompozycji zdołało przełamać niechęć Hamptona. Nic dziwnego, w Legendzie Wieniawski zawarł całą paletę ludzkich emocji, a wyraźnie wyczuwalny tu psychologizm wpisywał się w romantyczny gust epoki, co przysporzyło utworowi niemałej popularności. Pod względem technicznym Legenda jest niezwykle wymagająca. Jej ekspresyjna melodyka, w połączeniu z wirtuozowską partią solową skrzypiec, wymaga od wykonawcy wszechstronnych umiejętności, w zamian oferuje artyście dużą swobodę interpretacyjną.
Jako następny zabrzmi Koncert d-moll na flet i orkiestrę Luigiego Gianelli. To utwór o typowym dla muzyki barokowej żywiołowym charakterze. Koncerty skomponowane przez Gianellę – który sam był flecistą – słyną z dużego stopnia trudności partii solowych. Podobnie też Koncert d-moll zawiera skomplikowane pasaże pisane na różne techniki gry, które wymagają od solisty mistrzowskiego warsztatu i umiejętności wykonawczych. Publiczność będzie mogła podziwiać bogate, melodyjne frazy partii fletowych ozdobione licznymi ornamentami charakterystycznymi dla muzyki baroku. Mimo iż utwór Gianelli jest mało znany, zalicza się go do stałego repertuaru barokowego wykonywanego przez muzyków na całym świecie.
Muzyczny wieczór zakończy utwór na wibrafon Kaleidoscope autorstwa Artura Lipnera, znanego wibrafonisty, kompozytora i pedagoga. Dzieło Lipnera cieszy się dużą popularnością wśród wibrafonistów i fanów jazzu, jest również często wykonywane na festiwalach jazzowych na całym świecie. Dynamiczna kompozycja nawiązuje do wielu różnych stylistyk i tak jak szkiełka kalejdoskopu błyszczą feerią barw, tak w utworze mienią się elementy jazzu, funku i muzyki etnicznej. Wykonanie Kaleidoscope jest sporym wyzwanie dla muzyka – utwór zobowiązuje do solidnego warsztatu technicznego i wyrazistej interpretacji, zachęca również do eksperymentowania i wirtuozowskich popisów.
CZESŁAW GRABOWSKI
Dyrygent, kompozytor, pedagog. Urodzony w 1946 r. w Sosnowcu. Tutaj rozpoczął swoją edukację i działalność muzyczną. W roku 1973 ukończył z wyróżnieniem studia kompozytorskie w PWSM w Katowicach w klasie kompozycji prof. B. Woytowicza. Wielkie znaczenie w jego dalszej muzycznej działalności miała praca w Operze Śląskiej, w PWSM w Katowicach, w Państwowym Zespole Ludowym Pieśni i Tańca „Śląsk” ̶ jako kierownika artystycznego czy też w Filharmonii Zabrzańskiej – na stanowisku dyrygenta.
Po ukończeniu studiów dyrygenckich w Akademii Muzycznej w Katowicach w klasie prof. J. Hawela, w roku 1986 rozpoczął pracę w Filharmonii Zielonogórskiej im. T. Bairda na stanowisku dyrektora naczelnego i artystycznego, którą to funkcję pełnił do sierpnia 2021 r. Był organizatorem i dyrektorem wielu dorocznych imprez muzycznych: Międzynarodowych Spotkań Muzycznych Wschód – Zachód, Dni Muzyki nad Odrą, Festiwalu Smyczkowego Mistrzowie polskiej wiolinistyki. Należał do inicjatorów budowy w Zielonej Górze nowej sali koncertowej ̶ Międzynarodowego Centrum Muzycznego „Wschód – Zachód”.
Od 2004 r. związany jest jako pedagog z obecną Akademią Sztuki w Szczecinie, w której – po uzyskaniu w 2011 r. tytułu profesora sztuk muzycznych – zatrudniony jest na stanowisku profesora zwyczajnego. W latach 2009-2012 był głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej Radia i Telewizji Republiki Białoruś, dokonując z nią wielu nagrań – w tym kompozytorów polskich. Jako kompozytor jest autorem wielu utworów oratoryjnych, symfonicznych, kameralnych i chóralnych, wykonywanych tak w kraju, jak i za granicą. W swoim bogatym repertuarze dyrygenckim posiada utwory oratoryjne, symfoniczne, operowe od baroku do współczesności jak również utwory popularne i rozrywkowe. Dokonał wielu nagrań płytowych.
Jako dyrygent współpracuje z najwybitniejszymi solistami polskimi i zagranicznymi.
Koncertował m.in. w Albanii, Danii, Estonii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Niemczech, Ukrainie, Białorusi i we Włoszech. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym i Złotym Krzyżem Zasługi, Odznakami Zasłużony dla Województwa Katowickiego, Zielonogórskiego i Lubuskiego, Zasłużony dla Muzyki Polskiej, Zasłużony dla Kultury Polskiej, Srebrnym i Złotym Medalem Gloria Artis, Złotym Medalem Prezydenta Miasta Zielonej Góry. Jest Honorowym Obywatelem Łagowa oraz Honorowym Obywatelem Miasta Zielona Góra.