Specjalne pozwolenie ukraińskich ministrów kultury i obrony, pośpieszna ewakuacja, długa podróż i wreszcie cel: Warszawa. To tu zaczęły się właśnie próby do europejskiej trasy koncertowej Kyiv Symphony Orchestra, która ma opowiadać o bohaterstwie obrońców Ukrainy, dramacie tych, którzy zginęli i jednocześnie dawać nadzieję na zwycięstwo.

Ponad 100-osobowa grupa muzyków, pracowników orkiestry i ich rodzin przyjechała do Polski by tu, we współpracy z Filharmonią Narodową oraz Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca, przygotowywać się do zagrania po raz pierwszy od początku wojny.

– Bycie prawdziwym i donośnym głosem Ukrainy na świecie to dla nas zaszczyt i odpowiedzialność. W Warszawie nasi muzycy zagrają ze sobą po raz pierwszy od początku wojny – mówi Anna Stavychenko, dyrektor wykonawcza Orkiestry. – Przez ostatnie tygodnie byliśmy rozporoszeni po całym kraju. A dzisiaj, zjednoczeni, zaczynamy z dumą opowiadać o naszej walce o niepodległość. I o naszej wyjątkowej kulturze, która zawsze była częścią głównych europejskich procesów kulturowych, a jej dziedzictwo wpisuje się organicznie w różnorodną mapę wielkiej europejskiej rodziny. Naszymi koncertami chcemy dawać nadzieję na spokojną przyszłość dla nas wszystkich i wiarę w odbudowę Ukrainy silniejszej i piękniejszej niż kiedykolwiek.

Znaczenie tego wyjątkowego tournée podkreśla fakt, że muzycy uzyskali specjalną zgodę władz ukraińskich na wyjazd z kraju – Ministerstwa Kultury i Polityki Informacyjnej oraz Ministerstwa Obrony. Dzięki temu, zarówno kobiety jak i mężczyźni, pracujący na co dzień w Kijowie, wyruszyli w podróż, w czasie której zagrają m.in. w Łodzi, Berlinie, Hamburgu czy Dreźnie.

– Jesteśmy dumni mogąc gościć w Polsce muzyków z Ukrainy. Kijowska Orkiestra Symfoniczna przyjechała do Polski i będzie się u nas przygotowywała do europejskiego tournée. Niektórzy muzycy przyjechali z rodzinami, mają zapewniony pobyt w Polsce i możliwości odbywania prób. Ukraińscy artyści mają dzisiaj ważne zadanie. Muszą nieść tę smutną informację o tym, co dzieje się na Ukrainie, przekonywać europejską opinię publiczną, czy też bardziej europejskich polityków, że musimy działać kategorycznie i zdecydowanie. W obliczu zbrodni wojennych sankcje na Rosję muszą być pełne. A jednocześnie niosą optymistyczną wieść – że kultura zwycięża! Dobro zwycięża nad złem! – mówi wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński. Podkreśla, że działalność ukraińskiej orkiestry prowadzonej przez włoskiego dyrygenta to najlepszy dowód na to, jak europejska kultura potrzebuje wszystkich cegiełek, z których złożona jest europejska tożsamość.

Trasa koncertowa rozpocznie się 21 kwietnia 2022 roku w Filharmonii Narodowej w Warszawie, gdzie na specjalnym koncercie pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zabrzmią utwory prezentujące ukraińską muzykę orkiestrową od jej początków w latach 70. XVIII wieku do arcydzieł XX wieku.

– Podczas koncertu pod przewodnictwem Luigiego Gaggero usłyszeć będzie można zarówno dzieła Maksyma Berezowskiego, Myrosława Skoryka, jak i Borysa Latoszyńskiego – mówi Wojciech Nowak, dyrektor Filharmonii Narodowej. – Nie zabraknie też polskich akcentów: wyjątkowości temu wydarzeniu doda występ wybitnego skrzypka Janusza Wawrowskiego, który wykona utwór Henryka Wieniawskiego.

Artystom w ich podróży po Europie towarzyszą również członkowie rodzin i dzieci. Dla wielu z nich to szansa, by po raz pierwszy od wielu tygodni zaznać chwili spokoju i poczuć się bezpiecznie.

Odkąd zaczęliśmy rozmawiać z kolegami z Ukrainy na temat przyjazdu do Polski wiedzieliśmy, że niezbędne będzie zapewnienie im wsparcia również psychologicznego – powiedziała Katarzyna Meissner, dyrektor Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca. – Od początku tej wynaturzonej i bezwzględnej wojny oferujemy taką pomoc uchodźcom i oczywiście teraz udostępnimy ją również członkom europejskiego tournée orkiestry z Kijowa.

Kyiv Symphony Orchestra zagra w Polsce dwa koncerty: 21 kwietnia w Warszawie i 23 kwietnia w Łodzi. Ponieważ będzie to pierwszy występ zespołu od początku wojny, poprzedzi go kilkanaście dni prób w Sali Koncertowej przy ulicy Jasnej oraz w siedzibie Polskiego Radia. Pobyt muzyków w Polsce organizowany jest przez Filharmonię Narodową oraz Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, a finansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Bilety na koncerty można kupić w kasach i na stronach Filharmonii Narodowej oraz Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina.

Koncert z Filharmonii Narodowej będzie transmitowany przez Program Drugi Polskiego Radia.


Kyiv Symphony Orchestra

To ukraiński państwowy zespół z 40-letnią historią, który obecnie przechodzi rewolucyjną odnowę. Ze spotkania orkiestry z włoskim dyrygentem Luigim Gaggero narodziło się rzadkie połączenie ukraińskiej zmysłowej muzykalności i zachodniego analitycznego podejścia do tekstu. Niezwykłe dla kijowskich orkiestr zaproszenie obcokrajowca na stanowisko głównego dyrygenta wynikało z ambitnego pragnienia muzyków do tworzenia interpretacji, które są jednocześnie świeże, świadome historycznie i wzruszające. Orkiestra szczególnie dba o zachowanie i promocję ukraińskich skarbów muzycznych.

Kijowska Orkiestra Symfoniczna stale występuje w najważniejsze święta narodowe. W czerwcu 2021 roku na placu przed Radą Najwyższą Ukrainy zagrała koncert poświęcony 25. rocznicy uchwalenia Konstytucji Ukrainy. W sierpniu 2021 roku na największym stadionie w kraju, Stadionie Olimpijskim, orkiestra wykonała z kolei program poświęcony 30. rocznicy odzyskania przez Ukrainę niepodległości.

Kolejnym obszarem pracy orkiestry są projekty dla dzieci i młodzieży, w tym wydarzenia interaktywne, otwarte próby generalne oraz zaangażowanie uczniów w grę w orkiestrze.

Wszystkie te elementy sprawiają, że Kijowska Orkiestra Symfoniczna jest jedną z najbardziej znanych instytucji artystycznych na Ukrainie.


Luigi Gaggero

Prowadzi Kijowską Orkiestrę Symfoniczną jako główny dyrygent od 2018 r. Czując głęboką potrzebę stałego dialogu między muzyką klasyczną, współczesną i dawną prowadzi również Ukho Ensemble (specjalizujący się w muzyce współczesnej) oraz barokowy zespół wokalny La Dolce Maniera. Jego wrażliwość na artystów, którzy wyrażają transcendentność w sztuce, przejawia się w eklektycznym zainteresowaniu zarówno malarstwem średniowiecznym, jak i filozofią Heideggera czy Nietzschego. Opierając się na pełnym empatii spotkaniu wykonawcy, kompozytora i publiczności tworzy poruszające i barwne interpretacje. Ze swoim zespołem Ukho Ensemble dyrygował ostatnio trzema wyprzedanymi produkcjami operowymi w Ukraińskiej Operze Narodowej i nagrał cieszące się uznaniem monograficzne albumy poświęcone Gervasoniemu (Winter&Winter), Hosokawie i Andreyevowi (Kairos) oraz Solbiatiemu (EMA Vinci Records).

Pod jego przewodnictwem Kijowska Orkiestra Symfoniczna szybko stała się jednym z najbardziej szanowanych zespołów muzycznych na Ukrainie. W 2022 roku orkiestra rozpocznie współpracę z prestiżową międzynarodową agencją KD Schmid – będąc pierwszą orkiestrą z Europy Wschodniej, która dostąpiła tego zaszczytu.

Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego


Fot. Danuta Matloch/MKiDN