Chórmistrz, wokalistka, pedagog. Jest absolwentką Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina Filii w Białymstoku w klasie dyrygowania prof. V. Bieleckiej. W 1998 r. z oceną celującą ukończyła Podyplomowe Studium Chórmistrzowskie, a w 2000 r. z wyróżnieniem Podyplomowe Studium Emisji Głosu przy Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. W czerwcu 2006 r. ukończyła Podyplomowe Mistrzowskie Studia Wokalne w Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi w klasie śpiewu solowego prof. G. Krajewskiej-Ambroziak. Swoje umiejętności doskonaliła ponadto na wielu krajowych i międzynarodowych kursach chórmistrzowskich i wokalnych. W 2019 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego w dziedzinie sztuk muzycznych w dyscyplinie artystycznej – dyrygentura w UMFC w Warszawie. Zawodowo związana z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina Filią w Białymstoku (nauczane przedmioty – dyrygowanie, emisja głosu), Zespołem Szkół Muzycznych im. Ignacego Jana Paderewskiego (nauczyciel śpiewu solowego), Akademią Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy (zajęcia z emisji indywidualnej i zespołowej) i Policealnym Studium Wokalno-Aktorskim „Szkoła Talentów” w Białymstoku (nauczyciel śpiewu solowego). Ewa Barbara Rafałko współpracowała z chórami: Politechniki Białostockiej, UMFC Filii w Białymstoku, Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Białymstoku oraz Chórem Fundacji Muzyki Kameralnej i Organowej w Hajnówce, z którymi prowadziła szeroko zakrojoną działalność artystyczną. Była opiekunem artystycznym i członkiem zespołu „Vis Maior” oraz Oktetu Wokalnego „Gaudium”, z którym nagrała, cieszącą się dużym powodzeniem, płytę Kolędy na Trzeci Dzień Świąt. Od 2011 r. pełni funkcję dyrygenta i kierownika artystycznego Chóru Dziecięco-Młodzieżowego Opery i Filharmonii Podlaskiej. Na koncie zespołu znajdują się liczne koncerty, udział w dziełach oratoryjnych, występy w przedstawieniach scenicznych, nowatorsko zaaranżowana płyta Świąteczne życzenia, jak też pasyjna Stabat Mater, Panie Ty widzisz… w kompozycji M. Nagnajewicza. W dorobku artystycznym Ewy Barbary Rafałko znajdują się również liczne recitale wokalne oraz występy jako solistki dzieł oratoryjnych (G.G. Gorczycki Completorium, G.B. Pergolesi Stabat Mater, A. Vivaldi Gloria, W.A. Mozart Missa Brevis D, Missa Brevis B, Msza Koronacyjna, Requiem, F. Schubert Msza G, C. Orff Carmina Burana, J. Rutter Magnificat, Requiem, Gloria, J. Jankins Requiem). Często zasiada w jury konkursów chóralnych, przesłuchań solistów i zespołów kameralnych. Prowadzi wiele warsztatów wokalnych, metodycznych, również w zakresie emisji estradowej. Artystka była uhonorowana nagrodą dla najlepszego dyrygenta na Festiwalu Muzyki Chóralnej „Łapskie Te Deum” (1999) oraz na Międzynarodowym Festiwalu „Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej” (2005). W 2015 r. otrzymała nagrodę Przewodniczącego Rady Miasta Białegostoku za całokształt dotychczasowej działalności oraz otrzymała odznakę honorową Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla kultury polskiej”. Jest laureatką plebiscytu „Nauczyciel na medal”. Była również nominowana do tytułu „Osobowość Roku 2018” w kategorii: Kultura. W 2022 r. otrzymała Medal Złoty za Długoletnią Służbę nadany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.